مقاله ورنيزني در ماشينهاي افست ورقي
ورني پايه روغني (Oil-based varnish)
ترکيب ورنيهاي روغني، بسيار شبيه مرکبهاي افست است. (حاوي 75% مواد جامد به علاوه موادي که در سطح چاپي نفوذ کرده يا تبخير ميشوند.) اين نوع ورنيها يک لايه خيلي شفاف با مقدار کمي رنگ را روي کار ايجاد ميکنند. اين نوع ورنيها را ميتوان با خارج کردن سيستم آب (و قرار دادن يک ورق زير لاستيک) به صورت تنپلات و در حالت ديگر با استفاده از يک پليت چاپ و استفاده از سيستم آب به صورت موضعي به کار برد.
محاسن:
- استفاده آسان شبيه مرکبهاي افست
- جذب مناسب ورني
- ايجاد جلوههاي موضعي آسان با استفاده از يک پليت
- محافظت خوب در برابر رطوبت
- متصاعد نشدن حلال در محيط
- لايه ورني قابل انعطاف (که مشکلي را در خط زني و تاکني به وجود نميآورد)
معايب:
- ضخامت كم لايه ورني
- خطر زرد شدن
- خشک شدن آرام و آهسته
- مقدار بالاي استفاده از پودر
- پايين بودن تعداد ورقهاي هر تخته از کار
- امکان تاثير روي بو يا مزه در بستهبنديهاي مواد غذايي
ورني پايه آبي (Dispersion Coating)
ورنيهاي پايه آبي به دو صورت بدون پيگمنت (مات، ورنيهاي پوششي، براق و خيلي براق) و با پيگمنت (ورنيهاي طلايي، نقره اي و ايرودين) وجود دارند.
ذرات پليمري مختلف به نام اکريلات (Acrylate) اساس اين ورنيها محسوب ميشوند.
اجزاي ديگر ورنيهاي پايه آبي، رزينهاي قابل حل شدن در آب و برخي افزودنيها هستند كه خواص مختلف (مانند کشش سطحي، قابليت خيس شدن و مقاومت در برابر خراش و سايش) را تقويت ميکنند.
بر خلاف ورني روغني که به روش اکسيداسيون خشک ميشود، در ورنيهاي پايه آبي فرآيند خشک شدن بهطور کامل به صورت فيزيکي انجام ميشود: توسط نفوذ و تبخير محتواي آب، ذرات پليمر به سمت يکديگر حرکت ميکنند. ذرات پليمر/ امولسيون با يکديگر مخلوط شده و يک لايه نازك را ايجاد ميکنند.
محاسن:
- تشکيل يك لايه نازك با سرعت زياد
- استفاده از نهايت ارتفاع تخته تحويل
- کاهش مصرف پودر
- مقاومت خوب در برابر سايش
- بي بو بودن لايه ورني خشک شده
- تاثير نگذاشتن روي بو و مزه مواد غذايي
- زرد نشدن
- ماندگاري خوب در شرايط يخ زدگي (براي مثال براي بستهبنديهاي منجمد)
معايب:
- ورني خشک شده به سختي پاک ميشود.
- در چاپ کاغذهاي زير 90 گرم، ممکن است باعث تغيير ابعاد کاغذ شود.
- براي ورني زني به صورت موضعي، يا بايد از پليتهاي گران قيمت استفاده کرد يا لاستيکها را به صورت دستي برش داد.
- کنترل مقدار ورني مورد استفاده روي سطح كار سخت است.
اعمال ورنيهاي پايه آبي به صورت موضعي و متن
اعمال ورنيهاي پايه آبي به صورت موضعي، تفاوتهايي با چاپ ورنيها به صورت تنپلات دارد كه بايد مد نظر قرار بگيرد. در زير برخي از مسايلي كه در ورنيزني موضعي بايد مورد توجه قرار بگيرند، توضيح داده شده است. اين نوع ورنيها توسط برج مخصوص ورنيزني (Coating Unit) بر روي كارهاي چاپي زده ميشود.
براي اين كار 2 نوع سيستم ورنيزني به نام سيستم دو نوردي و سيستم دكتر بليد وجود دارد.
لاستيکها
- از لاستيک براي ورني زني به صورت تنپلات و ورني زني ساده موضعي (با برش دستي) استفاده ميشود.
- لاستيک استفاده شده بايد انعطاف پذير باشد، اما نبايد خيلي نرم باشد.
- ورق زير لاستيک بايد با نوع ماده چاپي منطبق باشد. به صورتي که براي مواد نرم ميتوان از زير لاستيک سختتر و براي مواد سختتر ميتوان از زير لاستيک نرمتر استفاده کرد.
- براي ايجاد قسمتهاي بدون ورني (مانند لب چسبها)، لاستيکها ميتوانند به صورت دستي برش داده شوند. لاستيکهاي ويژهاي وجود دارند که لايه فوقاني آنها به صورتي است که به راحتي جدا و برداشته ميشود.
پليتهاي ورني زني
- بسته به استانداردهاي کيفيت، پليتهاي ورني زني به دو صورت انعطافپذير و فلزي موجود هستند.
- انتخاب زيربندي براي پليت ورنيزني (سخت يا نرم) بر ميزان کيفيت موثر است.
مشخص کردن ويسکوزيته در ورنيهاي پايه آبي
اندازهگيري زمان جريان ورنيهاي پايه آبي توسط روش آزمون استاندارد و به وسيله يک فنجان مخصوص براي تعيين ويسکوزيته ورني به راحتي انجام ميشود. قبل از اندازهگيري هميشه بايد ورني را به خوبي به هم زد تا به خوبي مخلوط شود.
بهطورمعمول از يک فنجان استاندارد (4.-DIN53211) ( با حجم100 ميلي ليتر و با دريچهاي به قطر 4 ميلي متر) براي اندازهگيري استفاده ميشود. به تازگي اين استاندارد با يک استاندارد بين المللي به نام DIN EN ISO 2431 جايگزين شده است.
اطلاعات کارخانه سازنده ورني در مورد ويسکوزيته بهطور معمول بر اساس دماي محيط 20 درجه سلسيوس (68F) است. آزمايش زماني کامل ميشود که جريان ورني قطع شود. در حالت عمومي، ويسکوزيته بالاتر به معناي لايه ورني ضخيمتر است.
هنگامي که کار آزمايش را انجام ميدهيد و در حين اندازهگيري، به دما توجه داشته باشيد.
مقايسه ويسکوزيتهها (زمان جريان بر حسب ثانيه):
- ورني پايه آبي حدود 35 ثانيه
- ورني متاليک حدود 50-45 ثانيه
- ورني UV حدود 55-45 ثانيه
نکاتي در مورد نگهداري و استفاده از ورنيهاي پايه آبي:
- ورني پايه آبي بايد در دماي اتاق نگهداري شود.
- در دماهاي بيشتر از 40 درجه يا کمتر از 15 درجه سلسيوس نگهداري نشود (به منظور جلوگيري از تغيير در ويسکوزيته.)
- هميشه ورني را خوب به هم بزنيد و در صورت ضرورت دماي محيط را به صورتي تنظيم کنيد تا ورني به دماي مورد نظر و ويسكوزيته مناسب برسد.
- ورنيهاي پايه آبي ممکن است تنها حدود 6 ماه تاريخ مصرف داشته باشند. ورنيهاي جلوههاي ويژه ممکن است فقط حدود 3 ماه قابليت نگهداري داشته باشند.
- در حالتي که با لاستيک به صورت تنپلات ورني زده ميشود، ورني نبايد از سطح کاغذ بيشتر زده شود. براي اين منظور ورق زير لاستيکي بايد 2 ميلي متر کوچکتر از ورقي که ورني ميخورد باشد.
- فشار چاپ بخش ورني زني را به صورتي تنظيم کنيد که حداقل فشار را داشته باشد.
- اکثر ورنيهاي پايه آبي داراي خاصيت قليايي هستند، بنابراين مرکبهاي چاپ براي پوشيده شدن، بايد به مواد قليايي حساس نباشند.
سيستم ورني زني (واحد کوتينگ)
سيستم دو نوردي
در سيستم دو نوردي، يک نورد ورني را از يک مخزن ورني که روي آن باز است بر ميدارد و آن را به يک نورد تعيين مقدار (Metering Roller) و تنظيم ميزان تغذيه ورني منتقل ميکند. مقدار ورني که روي کار ميآيد به تنظيم سرعت چرخش نورد درون مخزن ورني بستگي دارد. سطح ورني در مخزن رو باز توسط يک حسگر اولتراسونيک تحت کنترل است. يک پمپ diaphragm الکترومکانيکي جريان پيوسته ورني را تامين ميکند. مقدار ورني به کار برده شده حدود 3 تا 6 گرم بر متر مربع است. مقدار دقيق مصرف را ميتوان با اندازهگيري و وزن کردن مشخص کرد. سيستم دو نوردي براي زدن ورنيهاي تنپلات و موضعي مناسب است. در مقايسه با سيستم دكتر بليد (Chamber Doctor Blade) سطح ورني ناهمواريهاي بيشتري دارد. کيفيت ورني به سرعت و به منحني ويژگيهاي ورني (كه توسط شركت سازنده ورني ارايه ميشود) بستگي دارد.
- مطمئن شويد تنظيمات لازم را بر اساس منحني ويژگيهاي ورني مصرفي انجام دادهايد.
سيستم دكتر بليد (Chamber Doctor Blade)
اين سيستم داراي دو تيغه محافظ است که به کمک يک قاب، يک اتاقک يا محفظه بسته را ميسازند که ورني در اين محفظه جريان پيوسته دارد. يک نورد آنيلوكس که به صورت ليزري حکاکي شده يا يک نورد با پوشش سراميکي که داراي يک ساختار شبکهاي روي سطح خودش است، مسوول تنظيم ميزان انتقال ورني است. مقدار انتقال ورني ميتواند با تغيير نوردهاي آنيلوکس که ميتوانند حجمهاي مختلفي از ورني را بردارند تغيير کند. نوردها اين اطمينان را به شما ميدهند که مقدار ثابت و مشخصي و نيز سطح صاف و همواري از ورني روي کار اعمال ميشود.
سيستم دكتر بليد براي ورنيهاي مات، براق، ورنيهاي خاص بستهبنديهاي حبابي ا(Blister)ا،UV، ورنيهاي طلايي و نقرهاي و ديگر ورنيهاي جلوههاي ويژه مانند ورنيهاي صدفي براق (يا ايرودين) و براي حروف و طراحيهاي پيچيده مناسب است.
براي اينکه آنيلوکس بتواند همواره مقدار ورني يکساني را روي کار بياورد، نياز است که به صورت مرتب با آب شسته شود. به علاوه براي نظافت درون حفرههاي نورد آنيلوكس، اين نورد بايد به صورت مرتب توسط يک وان اولتراسونيک تميز شود.
مشکلات ورنيهاي پايه آبي مشكل قابليت برداشتن ورني
در اين حالت نوردهاي ورنيزني به جاي اين که يک لايه کامل ورني را منتقل کنند، قسمتهايي از سطحشان بدون ورني ميماند. اين موضوع زماني رخ ميدهد که کشش سطحي ورني بالاتر از مرکب باشد (چون ورني روي مركب مينشيند.) کشش سطحي بالاتر سبب ميشود ورني منقبض شده و حالت قطره يا توده به خود بگيرد.
راهکار:
- از محلول کاهش کشش سطحي استفاده كنيد.
- ورني را با ورني ديگري جايگزين کنيد.
- براي اطلاعات بيشتر با شرکت توليدکننده ورني مشورت كنيد.
کف کردن
پمپ شدن قوي ورني به همراه هوا، توليد کف ميکند که ميتواند باعث سطح ناصاف و حالت قطرات بريده بريده روي سطح کار شود.
راهکار:
- پمپ ورنيزني را به صورتي تنظيم کنيد که هيچ گونه هوايي را نکشد و با ورني مخلوط نکند. لولههاي مکنده ورني را زير کفهاي تشكيل شده بر روي ورني قرار دهيد. جريان برگشتي را نيز به صورت مساوي با مکنده قرار دهيد به صورتي که کف توليد نکند يا اگر ميکند مقدار ناچيزي باشد.
- سرعت را کاهش دهيد.
- از محلول ضد کف استفاده كنيد.
رجيستر شدن ورني موضعي
مشکل روي هم خوردگي زماني اتفاق ميافتد که پليت ورني زني با کار چاپ شده به خوبي تنظيم نشود.
راهکار:
- ضخامت زيربندي لاستيک را تنظيم کنيد و طول چاپ را به اندازه صحيح برسانيد.
- در مرحله ساخت كليشه لاستيكي براي ورني زني بايد برآمدگي (اين برآمدگي دور كل پليت ورنيزني در نظر گرفته ميشود كه كليشه لاستيكي ورنيزني با نورد آنيلوكس مركب در ارتباط باشد و در قسمتهايي كه پليت بدون چاپ است (فرو رفتگي دارد) پرش ايجاد نشود) و مرزهاي راهنمايي در نظر گرفته شود.کار اين برآمدگيهاي اطراف كليشه ورني زني اين است که سطح پليت ورني زني همواره با سطح نورد آنيلوکس در تماس باشد. اين فاصلهها که به صورت نوار هستند بايد به صورتي عمل کنند که هواي بين ورق چاپ شده و كليشه ورني زني بتواند به سمت طرفين خارج شود.
- برآمدگيهاي راهنما از ابتداي پليت به عنوان يک نگهدارنده و حمايت کننده نوردهاي ورني شروع ميشود و تا بعد از سطح چاپي ادامه دارند.
- براي جلوگيري از تغيير شکل ناخواسته کار چاپ شده، پيش تنظيمات را انجام دهيد.
- تنظيمات خشککن را کنترل كنيد. (دما و تنظيمات هوا)
- مقدار ورني را تنظيم کنيد.
كليشههاي ورني زني از پليتهاي معمولي چاپ افست ضخيمتر هستند. به همين دليل اين كليشهها در يک دستگاه كليشهساز ديجيتال ويژه ساخته ميشوند. اگر دستگاه كليشهساز ديجيتال وجود نداشت ميتوان از طريق نوردهي نيز اين کار را انجام داد.
ترک برداشتن
ترک برداشتن به معني وجود حالتهاي شبيه ترک خوردگي در لايه ورني روي کار است. اين امر زماني اتفاق ميافتد که ورني سريعتر از مرکب خشک شود. ظاهر آن قابل مقايسه با يک نقاشي رنگ و روغن قديمي است. ترکها ابتدا از مناطقي که حجم بالاي مرکب دارند شروع ميشود. ترک برداشتن اغلب فقط در حين برداشتن نمونه رخ ميدهد و در تخته چيده شده ديده نمي شود. براي بررسي، پنج ورق را که تازه چاپ شدهاند برداريد و اجازه دهيد براي يک تا دو دقيقه بمانند و سپس کار را بررسي کنيد.
راهکار:
- ويسکوزيته ورني را کنترل نماييد.
- دماي خشک کن را کم کنيد.
- سرعت چاپ را افزايش دهيد.
- از محلولي که خشک شدن ورني را به تاخير مياندازد استفاده کنيد.
- از يک ورني ديگر استفاده کنيد.
حالت پوست پرتقالي
در حالتي که سطح ورني داراي ناهمگوني باشد، جريان ورني به صورتي شبيه سطح يک پرتقال ميشود.
راهکار:
- سرعت را کاهش دهيد.
- مقدار ورني را کم کنيد.
- ويسکوزيته ورني را در اندازه صحيح تنظيم کنيد. (اگر رقيق است از ورني غليظتر استفاده شود يا ورني غليظتر به آن اضافه شود يا اگر غليظ است ورني را با مقداري آب رقيق كنيد.)
- کاغذ را تعويض کرده و از يک کاغذ ديگر استفاده كنيد.
براقيت كم و ناكافي
با اينكه از ورني براق در فرايند نهايي استفاده ميكنيد اما به جلوه براق قابل ملاحظهاي دست پيدا نميكنيد.
راهكار:
- يك كاغذ با سطح صاف و بدون خلل و فرج انتخاب كنيد (كاغذ گلاسه براق)
- از يك ورني براق مناسب، با مقدار مناسب و صحيح استفاده كنيد.
- روي كاري كه به طور كامل خشك شده، ورني بزنيد. قبل از شروع عمليات تكميلي، بيش از 48 ساعت از چاپ آن كار گذشته باشد.
- در حالتي كه پس از خشك شدن براقيت كم ميشود، براي چاپ از مركبهايي كه به سرعت جذب شده و قدرت بيشتري دارند استفاده كنيد.
خشك شدن ضعيف
اگر پس از 10 تا 15 ثانيه ورني را لمس كرديد بايد خشك شده باشد.
راهكار:
- حجم و شدت هواي بخش خشككن را زياد كنيد.
- ورني را هم بزنيد و ويسكوزيته آن را اندازه بگيريد.
- مقدار ورني را كم كنيد.
- دماي خشك كن مادون قرمز را كنترل كنيد و در صورت نياز آن را زياد كنيد.
- هيترهاي موجود در بخش خشككن (لامپهاي IR) را بررسي كنيد.
- سرعت ماشين را كم كنيد.
بالا آمدن مركب روي ورني
مركب از درون ورني به سطح آن نفوذ ميكند. مركب از لاي درزها و شكافهاي سطح ورني بيرون ميزند.
راهكار:
- سرعت را كم كنيد.
- مقدار ورني را زياد كنيد.
- از كاغذ زيرلاستيكي يا كاغذ زيرپليت ورنيزني مناسب استفاده كنيد.
- ورني را با ورني ديگري تعويض كنيد.
بالا آمـدن مـركـب روي نوردهــاي ورنيزني
توجه: نوردهاي آنيلوكس اگر مركب رويشان بماند غيرقابل استفاده ميشوند. (تميز كردن عميق سلولهاي آن ضروري است.)
راهكار:
- از آنيلوكس مناسب استفاده كنيد. (به تاثير متقابل مقدار ورني، نوردهاي آنيلوكس و ورني توجه داشته باشيد.)
- پمپ ورني را كنترل كنيد. آن را تميز كرده و در صورت امكان ديافراگم آن را تعويض كنيد.
- قبل از شروع دوباره نورد ورنيزني، نورد درون مخزن و لاستيك ورني را تميز كنيد.
پر شدن كليشه
پر شدن لبهها، به علت جمع شدن مركب يا ورني روي لبه تصاوير اتفاق ميافتد.
راهكار:
- در صورت نياز زيربندي بين نورد
تنظيم كننده مقدار ورني و كليشه ورنيزني و فشار بين كليشه ورنيزني و كاغذ را بررسي كرده و كاهش دهيد.
- از زيربنديهاي نرم زيركليشه ورنيزني استفاده كنيد.
- ويسكوزيته ورني را كنترل كنيد.
- مقدار ورني را كاهش دهيد.
كثيفي و آلودگي در اثر تماس
اگر برآمدگيها و مرزهاي اطراف پليت ورنيزني كه آن را نگه ميدارند كم باشند، ورق ممكن است با بخشهاي عميقتر سطح پليت ورنيزني تماس پيدا كند و مركب از روي كار چاپي به پليت ورنيزني منتقل شود. مركب جمع شده سپس به صورت كنترل نشدهاي به ورقهاي بعدي منتقل ميشوند.
راهكار:
-يك سري برآمدگيها و مرزهاي حمايتكننده در اطراف پليت ورنيزني قرار داده شود. اگر ممكن است روي پليت ورنيزني لبههاي كمكي بچسبانيد. (به استحكام و نوع ماده مناسب توجه داشته باشيد.)
چسبيدن
چسبيدن زماني است كه ورقهاي ورني خورده روي تخته به يكديگر ميچسبند.
راهكار:
-مقدار ورني را كاهش دهيد.
- از مقدار صحيح و مناسب پودر استفاده كنيد.
- بر اساس جنس كاغذ و سرعت ماشين، دماي خشككن را تنظيم كنيد.
- پس از چاپ كردن تخته را بر بزنيد.
- از ورنيهايي كه زود خشك ميشوند (Fast drying) استفاده كنيد.
- از مركبهايي كه قدرت زياد دارند (يعني درصد پيگمنت بالاتر دارند و با لايه نازكتر به رنگ مطلوب ميرسند) و به سرعت نفوذ ميكنند، استفاده شود.
- تختههاي چاپ شده را نزديك وسايل گرمازا قرار ندهيد.
پاشيدن قطرات
قطرات ورني روي ورقههاي چاپ شده ميتوانند باعث چسبيدن ورقها به يكديگر شوند.
راهكار:
- تنظيمات واحد ورنيزني را كنترل كنيد و در صورت نياز آن را تصحيح كنيد.
- نورد درون مخزن ورني را با نورد تنظيم مقدار ورني به دقت تنظيم كنيد.
- ورق زير لاستيكي بايد كوچكتر از ورقي باشد كه ورني ميخورد.
- سرعت را كم كنيد.
- كل واحد ورني زني را تميز كنيد.
رگه در ورني مات
رگهها بيشتر نزديك به نقطه تماس بين نورد درون ورني و نورد تنظيم مقدار ورني به وجود ميآيند و بر روي چاپ منتقل ميشوند.
راهكار:
- ورني مات را با ورني نيمه مات مخلوط كنيد.
- ورني را به خوبي هم بزنيد.
- لوله مكنده ورني را در مخزن ورني در عمق خيلي زياد وارد نكنيد.
- لوله برگشت ورني را در عمق بيشتري قرار دهيد تا ورني ته مخزن را به جريان بياندازد.
- از يك نورد آنيلوكس با سيستم تيغهاي محفظه بسته استفاده كنيد.
- مقدار ورني به كار برده شده را در صورت ضرورت كاهش دهيد.
- در سيستمهاي دو نوردي، ويسكوزيته ورني را كاهش دهيد.
تغيير شكل دادن كاغذ
به خاطر درصد بالاي آب در ورني، كاغذ ممكن است تغيير شكل دهد، به ويژه در كاغذهايي با گرماژ پايين و به ويژه در ماشينهايي كه كار را دو رو ميكنند.
راهكار:
- مقدار ورني را كم كنيد.
- از ورني مناسب استفاده كنيد.
- از كاغذي با ضخامت مناسب استفاده كنيد.
ورنيزني در ماشينهاي افست ورقي - قسمت آخر
خشکكنها؛ پودر و مادون قرمز
ترجمه از: حسين ياراحمدي
سيستمهاي خشككن
سيستم خشككن مادون قرمز (IR) مركبها و كاغذ مورد استفاده را با انرژي حاصل از تابش اشعه مادون قرمز گرم ميكند. حرارت روي فرايندهاي فيزيكي و شيميايي خشك شدن مركب تاثير ميگذارد و آن را شتاب بيشتري ميدهد. ويسكوزيته پايينتر روغنهاي مركبهاي چاپ باعث جذب سريعتر آنها ميشود، به علاوه تخته گرم كاغذ (تختهاي كه كاغذهاي آن از زير IR رد شدهاند و پس از خروج از ماشين گرم است) فرايند اكسيداسيون را تسريع ميبخشد. درصد كمتر محلول مرطوبكننده در لايه مركب باز هم اكسيداسيون را شتاب بيشتري ميبخشد. طول موج كوتاه ساطع شده از خشككن مادونقرمز به عمق بيشتري از كاغذ نفوذ ميكند، در صورتي كه امواج با طول موج متوسط، هواي روي لايه مركب را گرم ميكنند.
انتخاب صحيح خشككنهاي مادون قرمز باعث ميشود كه مركبها به خوبي با گرما خشك شوند و همزمان كاغذ و ماشين محافظت شوند. طول موج مناسب، قدرت و لايه طلاي روي هيتر خشك كن و با كمك يكديگر نتيجه مطلوبي را ايجاد ميكنند. حداقل عمر يك خشككن 5000 ساعت است.
هنگام كار با خشككن مادون قرمز، بايد هميشه از دستكشهاي تميز استفاده شود، زيرا چربيهاي دست و عرق، روي لولههاي كوارتزي خشككن ميسوزند و عمر آنها را كوتاه ميكنند. خشككنها و آيينههاي آنها را به طور مرتب توسط يك جاروبرقي و با دقت تميز كنيد. فقط سمت جلوي خشككن ممكن است توسط يك پارچه نرم بدون پرز با الكل تميز شود. پشت خشككن با طلا روكش شده است و نبايد با الكل تميز شود.
خشككن ورني
علاوه بر خشككنهاي مادون قرمز، پمپهاي هواي گرم در خشككنهاي ورني گنجانده شدهاند. هواي داغ و خشك آماده و فراوري شده و رطوبت آن گرفته ميشود. ذرات ريز پليمر پخش شده در حلال به علت جدا شدن آب در طول خشك شدن به صورت پيوسته در كنار يكديگر حركت ميكنند. آنها روي يكديگر قرار ميگيرند و هنگامي كه به كلي خشك ميشوند، يك لايه پليمري سخت ميسازند.
اندازهگيري دماي تخته با رطوبتسنج ميلهاي (تيغهاي)
در شرايط آب و هوايي مطلوب در چاپخانه وضع به اين صورت است: در دماي كاغذهاي روي تخته در بخش تحويل بايد حدود 10-8 درجه سلسيوس بالاتر از دماي تخته در بخش تغذيه باشد. در مقوا اين عدد بايد 15-10 درجه سلسيوس بالاتر باشد.
اگر دماي تخته بالاتر از حد مجاز باشد، گرماي موجود در تخته، مركبها را دوباره شل ميكند. هنگامي كه اين اتفاق ميافتد خطر پشت زدن وجود دارد.
در حالتي كه هر دو روي كاغذ ورني ميخورد، كاهش دما در هر دو مرحله چاپ، از تغيير شكل كاغذ و نرم شدن لايه ورني پشت كاغذ پيشگيري ميكند.
دماي مطلوب تخته به راحتي توسط آزمايش كردن مشخص ميشود. آزمايش بايد در زمان حضور يك متخصص آشنا با سيستم انجام شود. دماي صحيح تخته به عوامل زيادي بستگي دارد: مشخصات ورني، مركب چاپ، ميزان جاذب بودن كاغذ، سرعت ماشين، مسير خشك شدن و نوع تحويل ماشين و كنترل هواي آزاد شده.
اندازهگيري براقيت
- براقيت هميشه به نوع كاغذ و ورني بستگي دارد.
- اگر اندازهگيريها مقايسه ميشوند، اين نكته ضروري است كه به زاويه اندازهگيري توجه شود.
- اندازهگيري براقيت بهطور معمول با زاويه 60 درجه مرسوم است. اين اندازهگيري توسط دستگاه اندازهگيري براقيت (gloss measurement device) انجام ميشود.
- مقادير براقيت شامل 0 تا 100 درجه است.
- اگر اندازهگيري براقيت هميشه در يك زمان مشخص پس از چاپ انجام نميشود، طبق تجربه اندازهگيريهايي كه ديرتر انجام ميشوند براقيت كمتري را نشان ميدهند.
- درجه براقيت 70 براي ورني خيلي براقي كه همزمان با چاپ زده ميشود يك نتيجه خوب به حساب ميآيد.
- تحت شرايط مطلوب با يك ورني مناسب، ميتوان به درجه براقيت 80 نيز دست پيدا كرد. (با ورنيهاي UV به راحتي ميتوان به براقيت 95 نيز دست پيدا كرد.)
پودرپاشي
كار پودر، ايجاد يك فاصله جداكننده بين ورقهايي است كه تازه چاپ شدهاند. اين جدا بودن از پشت زدن ورقهاي يك تخته جلوگيري ميكند و فرايند خشك شدن با اكسيژن را تسريع ميبخشد.
يك ويژگي اساسي كيفيت پودرها، اندازه ذرات آنهاست. براي رسيدن به يك فضاي يكدست با مقدار كمي پودر، نيازمند ذراتي با اندازههاي يكسان هستيم. هنگامي كه اندازه ذرات در پودر يكي هستند، هر ذره پودر به تنهايي استفاده شده و ذرات غبار مانند در بخش تحويل كاهش پيدا ميكند. به دليل اثرات خشك شدن و انقباض، پودر ميتواند در نقاط مختلفي از بخش تحويل جمع شود. اين مساله ميتواند باعث توده شدن پودر شود (متراكم شدن) كه در صورت افتادن روي كاغذ چاپ شده، به عنوان اشكال چاپي قابل مشاهده هستند.
تنها از پودرهايي كه به درستي دانهبندي شدهاند و فاصله يكساني بين ورقهاي چاپ شده ايجاد ميكنند استفاده كنيد، اين نوع پودرها حداقل مصرف و گردوغبار كمي دارند.
نكاتي براي انتخاب پودر صحيح
-كاغذهاي بدون پوشش (غيرگلاسه) جذب بيشتري نسبت به كاغذهاي گلاسه دارند. اين بدان معناست كه آنها نياز به پودر كمتري دارند. مطمئن شويد كه از مركب مناسب براي كاغذي كه چاپ ميشود استفاده ميكنيد.
- براي كاغذهايي كه سطح ناهموارتر و زبرتري دارند، بايد از پودري با دانهبندي بزرگتر استفاده كرد.
- براي كارهايي كه مركب خور بيشتري دارند و رنگهاي زيادي روي يكديگر چاپ ميشوند نياز به پودر بيشتري است.
- در حالتي كه دو روي كاغذ داراي پرداختهاي متفاوتي است (پشت و روي كاغذ)، روي زبر تعيينكننده است. اندازه ذرات پودر بايد بر اساس آن انتخاب شود.
- نوع پودر و ذرات بايد بر اساس كاربري محصول چاپي (بستهبندي غذايي، بستهبندي عطر و ...) و عملياتي كه در مراحل بعد (ورنيزني، لمينيت كردن، طلاكوب و برجستهكاري) روي آن انجام ميشود، انتخاب شود.
- انواع پودرهاي سنگين (كربنات كلسيم) ميتوانند راحتتر و آسانتر از پودرهاي سبك (نشاسته) مورد استفاده قرار بگيرند.
پودر به دست آمده از نشاستههاي طبيعي
اين پودرها از نشاسته سيبزميني، ذرت و برنج و ديگر مواد ساخته ميشوند و در دو نوع آب دوست و آب گريز موجود هستند.
محاسن:
- پودر پايه گياهي ساختار كروي و نرم دارد. به علت رفتار خوبي كه اين نوع پودر در سياليت از خود نشان ميدهد كار كردن با آن آسان است.
- پودرهاي نشاسته به صورت عمومي و براي كارهاي مختلف قابل استفاده هستند.
معايب:
- امكان وجود بار الكترواستاتيك در آن وجود دارد.
پودرهاي كربنات كلسيم
اين ماده يك محصول معدني آلي است كه در طبيعت موجود است.
محاسن:
- وزن مخصوص بالايي دارد كه اين ويژگي باعث پايين آمدن ميزان گردوغبار ميشود و بنابراين براي استفاده آسان و اقتصادي است.
-كربنات كلسيم در آب غيرمحلول است و به رطوبت يا بار الكتريكي غيرحساس است.
معايب:
- ساختار كريستالي كربنات كلسيم ميتواند باعث حالتهايي شبيه برق زدن ورقهاي چاپي شود.
-كربنات كلسيم ميتواند عمر پليتهاي چاپي را كاهش دهد. (در كارهايي كه چند بار از ماشين رد ميشود.)
پودرهاي با پايه شكر
اين نوع از پودرها بين پودرها حالت ويژهاي دارند. اين نوع پودر نوعي پودر خشك با قابليت حل شدن در آب و با ساختار كريستالي و ذرات نرم است.
محاسن:
- به طور معمول از پودرهاي شكري براي كارهايي كه چند مرحله وارد ماشين ميشوند، استفاده ميشود. اين نوع پودرها تنها مقدار خيلي كمي بقايا روي لاستيك جا ميگذارند، كه همان هم حل ميشود و در گردش محلول آب از بين ميرود.
معايب:
- به علت حساسيت به آب، نميتوانند با خشك كن مادون قرمز استفاده شوند.
- در دستگاه پودرپاش بايد نگهداري و تميزكاري زيادي اعمال شود، زيرا در درون دستگاه رسوب كرده و ايجاد كلوخه ميكنند.
پودرها براي چاپ با ورنيهاي پايه آبي
پودرهاي استفاده شده براي چاپ با ورنيهاي پايه آبي سطحشان پوشش دارد و بنابراين دافع آب (آب گريز) هستند. پودرهاي دافع آب به ويژه براي چاپ ورنيهاي پيوسته همزمان با چاپ مفيد هستند. اين پودر به ويژه براي مواد حساس و مواد آسيبپذير در برابر خراش، مناسب است.
يك آزمايش ساده اين است كه پودر را در يك ليوان آب بريزند. اين كار نشان ميدهد كه آيا پودر براي چاپ با ورنيهاي پايه آبي مناسب است يا نه.
چپ: آب دوست (نامناسب براي ورنيزني همزمان)
راست: آب گريز (مناسب براي ورنيزني همزمان)
معايب:
- به دليل پوشش سطحي پودر، اين نوع پودر ذرات بيشتري در بخش تحويل ميپراكند.
- در صورت انجام عمليات تكميلي بعدي (ورنيزني، لمينيت كردن، سلفونكشي و...) مقدار استفاده بيشتر از پودر ميتواند باعث به وجود آمدن مشكل جذب چسب و عدم پوشش كامل شود.
- دستگاه پودر زني به علت رسوب و كلوخه شدن پودر در نازلهاي پودرپاشي نياز به نگهداري بيشتري دارد.
- موجب توليد الكتريسته ساكن ميشود.
سازگاري مركبها و ورنيها
نويسنده : لاله اوصیا |
1-UV روي UV: چاپ يك لايه ورني يووي روي مركب يووي حداكثر براقيت را به ما ميدهد. نكته مهم انتخاب ماشيني است كه تحويل دوتايي داشته باشد. بدين ترتيب يك لايه ورني قبل از عبور از خشككن يووي وقت كافي دارد تا يك دست و طراز شود و براقيت بالايي را تامين كند. در انتخاب ماشينهايي كه مركب و ورني يووي را چاپ ميكنند بايد به خاطر داشت كه چاپ مركب معمولي با اين دستگاهها غيرممكن است.
2- ورني روي ورني: هرگاه ورني يووي روي مركبهاي معمولي خيس چاپ شود، مركب، بخش زيادي از ورني را به خود ميكشد و جذب ميكند و در نتيجه براقيت به طور قابل ملاحظهاي افت ميكند.
دستگاههاي ورنيزني دو مرحلهاي براي اين طراحي شدهاند كه ابتدا يك لايه ورني پايه آبي روي مركب افست زده شود تا بدين طريق منافذ لايه مركب بسته شود و سپس لايه ورني يووي اعمال شود. اين ماشينها براي هر مرحله از ورني يك خشككن مجزا دارند.IR) براي ورني پايه آبي وUV براي ورني نهايي) كه اندازه و قيمت ماشين را افزايش ميدهد. تنوع ورنيزني با اين روش بالاتر است و حتي ميتوان انواع روشهاي ورنيزني مات و براق را انجام داد. بعضي از ماشينهاي با دو برج ورنيزني، يك واحد اضافي چاپ فلكسو هم دارند كه قبل از رنگ اول افست قرار ميگيرد. اين واحد فلكسو يك لايه زير كار سفيد پشت پوش را چاپ ميكند.
3- ورنيUV روي مركب هيبريد: ماشينهاي هيبريد برخلاف ماشينهاي يووي، بهترين خصوصيات دو روش قبل را يكجا و با هم دارند. تنوع توليد با ماشينها و مركبهاي هيبريد مشابه روش دوم يعني ورني يووي روي مركب ورني پايه آب است. و برخلاف روش اول يعني ورني يووي روي مركب يووي محصولات چاپي متنوعتري را پاسخگوست. كار كردن با اين ماشينها براي ماشينچي آسانتر از كار كردن روي ماشينهاي ورني يووي روي مركب يووي است.
لذا اين روش انتخاب بهتري براي تازهواردان به بازار ورنيزني محسوب ميشود. از طرف ديگر براقيتي كه از چاپ ورني يووي روي مركب هيبريد به دست ميآيد به مراتب از دو لايه ورني (آبي و يووي) بالاتر است و در حد براقيت حاصل از ورني يووي روي مركب يووي است. به همين اندازه زيبايي حاصل از تضاد ورني مات و براق در اين روش بسيار استثنايي است. ماشينهاي هيبريد تحت شرايط مناسبي ميتوانند با الكل بسيار كم يا بدون الكل كار كنند، كه اين امر آنها را از لحاظ زيستمحيطي نيز از رقباي خود متمايز ميسازد، زيرا از لحاظ زيستمحيطي عواملي مانند توليد گاز ازن، لزوم استفاده از شويندهها و پاككنندههاي قوي و خورنده و بالاخره پراكنده شدن و گرد شدن مركب يووي همگي از نقاط ضعف مركب يووي محسوب ميشوند.
همچنين مصرف بالاي انرژي در ماشينهاي ورني زني پيوسته با دو برج ورني زن نيز از نظر حفاظت از محيط زيست يك نكته منفي به حساب ميآيد. لازم به ذكر است كه مركبهاي هيبريد برخلاف مركبهاي يووي رشد نقطه زيادي ندارند و ويژگيهاي تركيب رنگ آنها مشابه مركبهاي معمولي افست است. به همين دليل عمليات پيش از چاپ آنها براي متخصصان پيش از چاپ به مراتب آسانتر از مركبهاي يووي ميباشد.
شايد به جرات بتوان گفت كه هيچ مركبي وجود ندارد كه براي تمام انواع سطوح چاپشونده مناسب باشد. همچنين مركبها و ورنيهايي كه با روشهاي متفاوت خشك ميشوند، نميتوانند در پروسه چاپ و عمليات تكميلي يكسان تركيب شوند، مگر اينكه با هم و يا با سطوح چاپشونده سازگار باشند.
بدون شك درجه چسبندگي مركب به سطح چاپشونده يك اصل تعيينكننده در كيفيت چاپ است. اغلب اين باور وجود دارد كه ورنيزني روي مركب موجب بهبود چسبندگي مركب ميشود اما اين باور غلط است.
ورني صرفا به لايههاي مركب ميچسبد و اگر مركب به طور محكم به كاغذ نچسبيده باشد، هر دوي آنها (هم مركب و هم ورني) از سطح كار جدا ميشوند. انتخاب مركبها در درجه اول بر طبق سازگاري آنها با ويژگيهاي فيزيكي و شيميايي سطح چاپ شونده ميباشد، مانند قابليت جذب، رطوبتپذيري (كشش سطحي، زيري) و مقاومت آنها نسبت به اشعهIR وUV . ويژگيهايي مانند رنگ و بو، از درجه دوم اهميت برخوردار هستند.
انتخاب لمينيت يا ورني بايد با توجه به سطح چاپشونده و مركب مورد استفاده صورت گيرد. چسبندگي ورني به مركب بايد در هر دو حالت مركب يعني خيس و تازه چاپ شده يا كاملا خشك در حد مطلوب باشد. اگر قرار باشد كارهاي چاپي تحت عمليات تكميلي بيشتر (مثل طلاكوبي و خطزني) قرار گيرند، كنترل اين امر كه لايههاي ورني اين اجازه را ميدهند يا نه ضروري است.
يكي از غالبترين روشهايي كه جهت بهبود چسبندگي مركب روي كاغذهاي ليبل يا كارتن پذيرفته شده است، استفاده از سفيد مات يا ورني پايه آبي قبل از پروسه چاپ است. هر دو نوع پوشش به طور عمده در ايجاد جلوههاي بصري ويژه و يك آستر ايدهآل براي چاپ رنگها استفاده ميشوند.
ورنيهاي روغني و ورنيهاي UV در توليدات هيبريد
ورنيهاي روغني با جلوههاي متنوعي از براقيت، ماتي و فرمولاسيون ساختار يافته و نسبتا ساده موجود ميباشند. ورنيهاي روغني با مركبهاي استاندارد، غير مقاوم به قليا و چيزهايي شبيه مركب هيبريد سازگارند. به لحاظ اينكه ورنيهاي روغني عموما با يك سري از مركبهاي ويژه سازگاري دارند بهترين راهكار در استفاده از آنها پيروي از توصيههاي توليدكنندگان است.
ورنيهاي پايه روغني به لحاظ رنگ ذاتي، گرايش به زردي در اثر گذشت زمان، و زمان خشك شدن طولاني و نياز به پودرپاشي و نازكي لايهها در مقايسه با ورنيهاي جديدتر، رفتهرفته مح
نظرات شما عزیزان: